دوشنبه, ۱۸ اسفند ۱۳۹۳، ۰۹:۵۴ ب.ظ
1 – خود
شناسی و خود باوری : اولین راهکار مبارزه با دشمن ، خودشناسی و باور به
امکانات مادی و معنوی جامعه اسلامی مان می باشد . و تا خودشناسی محقق نشود
نمی توانیم در جنگ نرم موفق شویم . قرآن برای خود شناسی حساب جداگانه ای
باز کرده است . « و فی الارضِ ایاتٌ للموقنینَ و فی انفسکُم افلا یبصِرونَ[1] » یعنی « و در زمین آیاتی برای جویندگان یقین است و در وجود خود شما ( نیز آیاتی است ) آیا نمی بینید ؟ »
« سنُریهِم ایاتنا فی الانفاقِ و فی انفسهم حتی یتَبَیَّنَ لهُم انَّه الحقُّ اَوَ لم یَکفِ بربِّکَ انَّه علی کل شیءٍ شهیدٌ[2]
» یعنی « به زوی نشانه های خود را در اطراف جهان و در درونجانشان به آنها
نشان می دهیم تا برای آنها آشکار گردد که او حق است ، آیا این کافی نیست که
پروردگارت بر همه چیز شاهد و گواه است . »
برخی از
مفسران بر این عقیده اند که منظور این آیات تحقق ایاتی از قرآن است که از
آینده خبر داده است . مانند آیاتی که به مسلمانان وعده پیروزی بر مشرکان را
داده و خداوند با پیروزی های پی در پی مسلمانان بر مشرکان در اطراف جهان و
با کشته شده کافران به دست مسلمانان ، تحقق آن آیات قرآنی را به روشنی به
کافران نشان داده ، همچنین آیاتی از قرآن که به همه رهپویان راه حق وعده می
دهد که به زودی دینش را بر همه کره زمین غالب می کند و دیگر بر روی زمین
غیر خدا پرستیده نخواهد شد . در روایات اهل بیت ( ع ) این آیه به دوران
ظهور حضرت مهدی ( عج ) تفسیر شده است .
2 –
اعتماد به نفس : یکی از مهمترین مواهبی که خداوند متعال به انسان ارزانی
داشته است اعتماد به نفس است . اعتماد به نفس در واقع نیرویی است که شخص را
در استفاده بهینه از قابلیت ها و توانمندی های خویش جهت رسیدن به اهدافی
که در نظر دارد یاری می کند .
« ولا تهِنوا و لا تحزنوا و انتم الاعْلَونَ اِن کنتم مؤمنین[3]
» یعنی « و سست نشوید و غمگین نگردید و شما برترید اگر ایمان داشته باشید .
» رسول خدا ( ص ) به شدت مسلمانان را از اعمالی که سبب از بین رفتن اعتماد
به نفس دیگر مسلمانان می شود نهی می کند و می فرماید : ببرای آن که شخصی
شرور شناخته شود همین کافی است که برادر مسلمانش را تحقیر کند . »
2 ـ
اطلاع رسانی و افشاگری به موقع : در قرآن به موارد فراوانی بر می خوریم که
خداوند پیامبر ( ص ) را به موقع از خطرات مشرکان و مخصوصا منافقان آگاه
کرده است . و همچنین پیامبر ( ص ) را به آگاهی بخشی به مسلمانان و افشاگری
امر فرموده است . « و من الناسِ من یُعجِبُکَ قولُهُ فی الحیوه الدنیا و
یُشهِدُ الله علی ما فی قلبه و هو الدُّ الخصام[4]ِ
» یعنی « و از مردم کسانی هستند که گفتار آنان در زندگی دنیا مایه اعجاب
تو می شود ( در ظاهر اظهار محبت شدید می کنند ) و خدا را بر آن چه در دل
دارند گواه می گیرند ( این در حالی است که ) آنان سرسخت ترین دشمنانند . »
و همچنین در سوره یوسف آیه 26 توبه آیه 64 و 64 مائده آیات 11 و 41 و 82 و
.... ان موضوع آمده است که برای جلوگیری از اطاله ی کلام از آوردن خودداری
می نماییم .
3 –
برخورد براساس حکمت ، منطق ، و استدلال فلسفی و عقلی : اولین گام در دعوت
به سوی حق استفاده از منطق صحیح و ارائه دلیل حساب شده برای بیدار کردن عقل
های خفته است . دومین گام نیز استفاده کردن از عواطف انسان هاست . و اندرز
در صورتی مفید است که خالی از هرگونه خشونت برتری جویی ، تحقیر طرف مقابل
تحریک حس لجاجت و مانند آن باشد . سومین گام در مسیر هدایت مناظره با روش
نیکوست . این مرحله مخصوص کسانی است که ذهن آنها از اندوخته های نادرستی
انباشته شده است و باید از طریق مناظره ذهنشان را از آن مسائل خالی کرد تا
برای پذیرش حق آمادگی پیدا کنند . روشن است مناظره هنگامی مفید خواهد بود
که نیکو باشد . یعنی حق و عدالت و درستی و امانت و راستی بر آن حاکم باشد و
از هرگونه تحقیر و برتری جویی خالی باشد . « اُدعُ الی سبیل ربک بالحکمه و
الموعظه الحسنه و جادلهُم بالتی هی احسن[5] » یعنی « با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت نما و با آنها به روشی که نیکوتر است استدلال و مناظره کن . »
« ... قل هاتوا برهانَکم ان کنتم صادقین » یعنی « ... بگو دلیلتان را بیاورید اگر راست می گویید . »
4 –
مقابله به مثل : همان گونه که دشمن از کلیه امکانات و سازو کارهای جنگ
روانی در پروسه جنگ نرم به کار می گیرد ، جامعه اسلامی نیز در دفاع و
مقابله با دشمن بایستی از همه امکانات بهره گیرد . « ... فمَن اعتدی علیکُم
فاعتدوا علیهِ بمثلِ ماعتدی علیکم[6].... »
یعنی « ... و ( به طور کلی ) هر کس به شما تجاوز کرد ، همانند او بر او تعذی کنید ... »
5 – تحقیر کردن کفار : « جندٌ ما هنالکَ مهزومٌ من الاحزابِ[7]
» یعنی ( آری ) اینها لشکر کوچک شکست خورده ای از احزاب هستند » این آیه
در مقام تحقیر کافران مغرور و سبک مغز است . قرآن با قاطعیت فرمود این
دشمنان سرسخت لشکریان کوچکی هستند که دچار شکست خواهند شد . امروز هم قرآن
همین مژده را به مسلمانان جهان که از هر سو در محاصره قدرتهای متجاوز قرار
گرفته اند ، می دهد که اگر همچون مسلمانان صدر اسلام بر سر عهد و پیمان خدا
بایستید ، او نیز به وعده خود درباره ی شکست لشکر احزاب وفا خواهد کرد . »
6 –
استقامت و پایداری در راه حق و ایمان به خدا : خداوند در آیات فراوانی به
مؤمنانی که با اعتقاد راسخ بر ایمان خویش پایداری می ورزند وعده می دهد که
به عنوان پایداریشان ، آنان را در زندگی دنیا و آخرت از لغزش انحراف از راه
راست حفظ می کند و در مسیر سعادتشان قرار می دهد . « یُثَبتُ الله الذین
امنوا بالقولِ الثابِتِ فی الحیوهِ الدنیا و فی الاخرهِ و یُضلُّ اللهُ
الظالمینَ و یَفعَلُ اللهُ من یشاءُ[8]
» یعنی « خداوند کسانی را که ایمان آوردند به خاطر گفتار و ایمان ثابتشان
استوار می دارد ؛ هم در این جهان و هم در سرای دیگر و ستمگران را گمراه می
سازد ( و لطف خود را از آن ها بر می گیرد ) خداوند هر کار را بخواهد ( و
مصلحت بداند ) انجام می دهد . »
امام
صادق ( ع ) می فرمایند : « شیطان هنگام مرگ یکی از شیعیان و دوستداران ما
از طرف راست و چپ او می رود تا او را از ولایت ما باز دارد ، امام خداوند
نمی گذارد که آن شخص بلغزد و این است معنای یثبت الله الذین آمنوا .... »
« ان
الذین قالوا ربُنا اللهُ ثُمَّ استقاموا تَتَنَزَّلُ علیهمُ الملائکهُ الّا
تخافوا و لا تحزنوا و اَبشِروا بالجنهِ التی کنتم توعدون » یعنی « به یقین
کسانی که گفتند : پروردگار ما خداوند یگانه است سپس استقامت کردند فرشتگان
بر آنان نازل شوند که نترسید و غمگین مباشید و بشارت باد بر شما به آن
بهشتی که به شما وعده داده شده است . » در این آیه دل به خدا بستن و ایمان
محکم به او پیدا کردن و سپس تمام زندگی را به رنگ ایمان در آوردن و در محور
آن قرار دادن عوامل پیروز شدن و سعادت انسان در مراحل زندگی می داند .
« والذین جاهَدوا فینا لنهدینَّهُم سُبُلَنا و ان الله مع المحسنین[9] » یعنی « و آن ها که در راه ما ( با خلوص نیت جهاد کنند ، قطعا به راههای خود هدایتشان خواهیم کرد ، و خداوند با نکوکاران است . »
7 – پذیرش ولایت رهبران الهی : « و انی لغفارٌ لِمن تاب و آمن و عَمِلَ صالحاً ثُم اهتدی[10]»
یعنی « و من هر که را توبه کند و ایمان بیاورد و عمل صالح انجام دهد سپس
هدایت شود می آمرزم » در باره این آیه تفسیرهای گوناگونی شده است . مفسرت
بر این عقیده اند که این آیه به لزوم قبول ولایت و رهبری رهبران الهی اشاره
دارد . یعنی توبه و عمل صالح آن گاه باعث نجات می شود که در زیر چتر هدایت
رهبران الهی قرار گیرد . چرا که یکی از ارکان دین پذیرش دعوت پیامبر و
رهبری او و سپس پذیرش رهبری جانشینان اوست . امام باقر ( ع ) در همین زمینه
می فرمایند : « منظور از جمله ثم اهتدی » هدایت به ولایت ما اهل بیت است .
»
-
۰
۰
- ۹۳/۱۲/۱۸
